Trưa 18/11, Hoan trở về nhà, tắm rửa, cắt tóc và thay bộ quần áo mới để hoàn tất “thủ tục” bắt đầu lại cuộc đời. Vài tiếng trước, anh được tòa án trung cấp thành phố Liêu Thành (tỉnh Sơn Đông) tuyên trả tự do 5 tháng trước thời hạn bản án 5 năm về tội Cố ý gây thương tích. Theo tòa, Hoan được phóng thích sớm vì thành khẩn nhận tội, tích cực chuẩn bị tái hòa nhập, và cải tạo tốt.
“Ở trong tù tôi ngày nào cũng mong được về nhà, nhưng khi ngày ấy đến thì cứ ngỡ là mơ”, Hoan trả lời phỏng vấn tờ Beijing News.
Hoan, 26 tuổi, bị chính tòa án trung cấp Liêu Thành xử chung thân vào tháng 2/2017 trong vụ án làm dấy lên tranh cãi về ranh giới phòng vệ chính đáng ở Trung Quốc.
Mâu thuẫn xuất phát từ việc mẹ Hoan vay 1,35 triệu nhân dân tệ từ một giám đốc công ty bất động sản, lãi suất 10% mỗi tháng. Bà sau đó đã trả 1,84 triệu nhân dân tệ và thế chấp căn nhà trị giá 700.000 nhân dân tệ nhưng vẫn không đủ.
Tối 14/4/2016, khoảng 10 người đòi nợ tới văn phòng của mẹ Hoan và có hành động hạ nhục bà như vẩy tàn thuốc vào ngực, gợi ý bán dâm để trả nợ… Hoan định kháng cự thì bị đánh và ghì chặt xuống sàn.
Nhận tin báo, cảnh sát tới và nói “được phép đòi nợ nhưng không được dùng vũ lực” rồi rời đi sau bốn phút. Tuyệt vọng khi cảnh sát rời đi, Hoan xông ra ngoài thì bị đám người đòi nợ chặn lại. Trong lúc hỗn loạn, Hoan với con dao gọt hoa quả trên bàn đâm loạn xạ khiến bốn người đòi nợ bị thương, một người trong đó tử vong tại bệnh viện.
Hoan nói thấy bình thản khi nhận bản án chung thân vì đã thấy trước hậu quả. Anh không có ý định kháng cáo cho tới khi dì ruột đứng ngoài trại giam “biểu tình”. “Hôm đó trời mưa, tuyết rơi nhẹ. Luật sư nói nếu tôi không ký thì dì sẽ đứng dưới mưa mãi. Cuối cùng tôi ký vào đơn kháng cáo”, Hoan nhớ lại.
Bản án chung thân của Hoan khiến dấy lên dư luận trái chiều. Nhiều người đặt câu hỏi về mức độ nghiêm trọng của hình phạt hoặc liệu phản ứng của Hoan có thể được coi là tự vệ chính đáng?
Tới tháng 6/2017, tòa án cấp cao tỉnh Sơn Đông xử phúc thẩm và giảm án còn 5 năm tù. Tòa cấp cao nhận định hành động của anh có yếu tố phòng vệ nhưng “hiển nhiên vượt quá giới hạn”.
“Mọi chuyện cứ như ngồi tàu lượn mạo hiểm. Lên lên xuống xuống rồi tới điểm dừng”, Hoan nói.
Tuy nhiên, Hoan không phải là người duy nhất trong gia đình vướng lao lý. 8 tháng sau khi Hoan bị bắt, bố mẹ và chị gái anh cũng bị khởi tố về tội Thu trái phép tiền gửi của nhà nước và chịu án 3-4 năm tù. Mẹ và chị Hoan đã được thả, bố vẫn đang ngồi tù.
Lúc này nhìn lại, Hoan mới nhận ra hành vi xốc nổi của mình đã gây ra nỗi đau không thể bù đắp cho nạn nhân và gia đình họ. Khi đám đông đến nhà hôm đó, Hoan thấy rất sợ và chỉ muốn bảo vệ mẹ, không có thời gian suy nghĩ trước khi hành động. Sau hơn bốn năm trong tù, Hoan không còn ghét những người xúc phạm mẹ nhưng hối hận vì đã phạm tội.
“Cái giá phải trả quá đắt. Tôi muốn học hỏi và dành nhiều thời gian cho gia đình. Kế hoạch lâu dài thì để sau tính. Lúc này, chỉ cần sống cuộc sống bình thường cũng đã đủ rồi”, Hoan nói.
Lưu
